Delen van patiëntgegevens voor nazorg: wat mag wettelijk?
Sociale diensten in ziekenhuizen zorgen ervoor dat patiënten na hun opname de juiste zorg krijgen, of dat nu thuiszorg, een woonzorgcentrum of een andere instelling is.
Maar hoe kan deze samenwerking efficiënt verlopen zonder privacyregels te schenden?
Principes voor het delen van gegevens
Voor het delen van patiëntgegevens met nazorgverleners zonder directe therapeutische relatie, moeten ziekenhuizen rekening houden met enkele kernprincipes:
- Rechtmatigheid en toestemming (Artikel 6 en 9 AVG):
Elke gegevensverwerking moet een geldige grondslag hebben. De meest voor de hand liggende basis is de expliciete en geïnformeerde toestemming van de patiënt. In noodsituaties of bij kwetsbare patiënten kan dit echter lastig zijn.
- Therapeutische relatie:
De wetgeving gaat ervan uit dat zorgverleners alleen gegevens mogen verwerken als er een directe behandelrelatie bestaat. Zonder deze relatie ontbreekt vaak de natuurlijke basis voor gegevensdeling, waardoor een andere juridische grondslag nodig is.
- Minimale gegevensverwerking en doelbinding (Artikel 5 AVG):
Alleen de strikt noodzakelijke en relevante gegevens mogen worden gedeeld, en dit uitsluitend voor duidelijk omschreven doeleinden, zoals het garanderen van continuïteit in de zorg.
De uitdaging: het gebrek aan een directe therapeutische relatie
De centrale uitdaging is dat de bestaande regelgeving vooral is ontworpen rondom een directe behandelrelatie. Adviezen van de Gegevensbeschermingsautoriteit (GBA) en recente besluiten, zoals het Koninklijk Besluit van 15 december 2024, benadrukken dat zonder een therapeutische relatie de toegang tot patiëntgegevens beperkt is.
Oplossingen: hoe kan het dan wel?
Er zijn een aantal uitzonderingen en oplossingen die ziekenhuizen kunnen toepassen om gegevensdeling toch mogelijk te maken:
Expliciete toestemming van de patiënt (of bewindvoerder)
Dit blijft de veiligste en meest juridisch verantwoorde optie. De patiënt moet volledig geïnformeerd zijn over het doel en de reikwijdte van de gegevensdeling.
Anonimisering of pseudonimisering van gegevens:
Door gegevens te anonimiseren, kunnen zorgverleners de benodigde informatie inzien zonder dat de privacy van de patiënt in gevaar komt. Dit maakt het mogelijk om bijvoorbeeld capaciteitschecks en zorgplanning uit te voeren.
Gebruik van Gloria.care
Het platform faciliteert en garandeert veilige samenwerking tussen ziekenhuizen, sociale diensten en nazorgaanbieders. Het zorgt ervoor dat de gegevensuitwisseling voldoet aan de AVG en de nationale regelgeving, zodat ziekenhuizen efficiënt kunnen samenwerken met externe zorgverleners zonder de privacy van patiënten in gevaar te brengen.Conclusie
Belgische ziekenhuizen mogen niet zomaar patiëntgegevens delen met nazorgverleners als er geen directe therapeutische relatie is. De wettelijke basis voor gegevensdeling is in dergelijke gevallen vaak afhankelijk van expliciete en geïnformeerde toestemming van de patiënt. Daarnaast is het van belang om strikte procedures te volgen op het gebied van gegevensminimalisatie, doelbinding en beveiliging.
Aanbevelingen voor ziekenhuizen:
- Zorg voor duidelijke en transparante procedures bij het verkrijgen en documenteren van toestemming.
- Informeer patiënten volledig over de doeleinden en de reikwijdte van gegevensdeling.
- Onderzoek mogelijkheden om gegevens te anonimiseren of pseudonimiseren wanneer een volledige toestemming niet haalbaar is.
- Implementeer veilige technologie, zoals Gloria.care, om een GDPR-proof uitwisseling van gegevens te garanderen.
Door deze maatregelen kunnen ziekenhuizen voldoen aan de strenge privacywetgeving en tegelijkertijd een vlotte overgang naar nazorg realiseren, wat bijdraagt aan een betere zorgcontinuïteit en patiënttevredenheid.
Meer weten? Boek een demo en ontdek hoe Gloria.care uw organisatie kan ondersteunen bij het veilig en efficiënt delen van patiëntgegevens.
Bronnen
- health.belgium.be – Informatie over de bescherming van persoonsgegevens in de gezondheidszorg.
- FPS Public Health (Belgium.be) – Uitleg over de rechten van patiënten en gegevensbescherming.
- sciensano.be – Inzichten in de Belgische wetgeving omtrent patiëntenrechten.
- dataguidance.com – Overzicht van de wettelijke kaders en interpretaties binnen België.
- linklaters.com – Juridische inzichten en analyses over data protection in België.
